Burn-out: Een modeverschijnsel!

Jongeren hebben steeds meer last van stress.. Ze komen in een burn-out terecht met een grote consequentie. Het ziekteverzuim loopt op, er ontstaat een enorme kostenpost en ernstige gezondheidsproblemen volgen. Het groeiende aantal burn-outs lijkt een typisch millennial probleem. Lees hierover in mijn vorige blog: “Burn-out? Typisch ‘de’ millennial.

Maar het begrip burn-out lijkt ook een modewoord. Dus, ‘burn-out’, waar hebben we het over? In deze blog ga ik hier verder op in.

Introductie burn-out in 1975

De term burn-out wordt door psychiater en psychoanalyticus Freudenberger in 1975 voor het eerst in de werkcontext gebruikt. Het proces van demotivatie bij vrijwilligers in de drugshulpverlening werd hiermee aangeduid. In de VS wordt burn-out hedendaags gezien als een normale reactie op een abnormale werksituatie.

In Nederland is het daarentegen ook een medisch ziektebegrip geworden. Daardoor zijn vanuit diverse kanten verschillende onderzoeken gedaan. Hierdoor zijn ook objectieve gegevens in relatie tot burn-out onderzocht, zoals ziekteverzuim en arbeidsprestatie. Het direct meten van burn-out blijft daarentegen voor organisaties nog lastig.

Definitie burn-out

Volgens Schaufeli (1998) gaat het bij burn-out om normale personen die door langdurige uitputting een verminderde motivatie en persoonlijke effectiviteit ontwikkelen. Dit zou veroorzaakt worden door discrepantie in de verwachtingen en realiteit. En door een inadequate reactie op stress.

Een meer recente definitie van burn-out is die van Verschuren (2011), welke ook in de eerstelijnszorg gebruikt wordt. In deze definitie kan burn-out worden opgevat als een vorm van overspannenheid. Het chronische karakter en de vermoeidheid staat hierin centraal. Ondanks de definitie, kan burn-out in de praktijk per arts verschillend beoordeeld worden. Burn-out staat verder niet in het DSM, het handboek voor de classificatie van psychische stoornissen. Het wordt daarnaast vaak vastgesteld met behulp van zelfrapportage in vragenlijsten.

Burn-out in de Nederlandse beroepsbevolking

Kortom een eenduidige definitie en beoordeling van burn-out is er niet. Toch zijn de symptomen een reëel probleem. Onderzoek toont aan dat de beroepsbevolking hier steeds meer last van heeft.

Inmiddels geeft 35% van de werknemers aan dat werkstress of werkdruk reden is van verzuim. Burn-outklachten komen in alle leeftijden van 25 tot 65 jaar voor. De werknemers tussen de 25 – 35 jaar hebben met 21% de meeste burn-outklachten. In Nederland komen burn-outklachten vaker voor dan in de rest van Europa. Daarbij ligt het stijgingspercentage vooral bij (alleenstaande) vrouwen hoger dan bij mannen.

Burn-out als kostenpost en nog veel erger…

Oké, stressklachten zijn de belangrijkste verzuimoorzaak. Wat betekend dit voor organisaties?

Ruim één derde van het langdurig verzuim komt door psychische achtergrond, waaronder burn-out. Dit aandeel stijgt al jaren. Gemiddeld verzuimen deze medewerkers van 176 dagen in 2016 naar 294 dagen in 2019. Eén verzuimdag kost gemiddeld € 250,-. Het loon moet worden doorbetaald, vervanging moet geregeld worden. Er kan omzet en/of productieverlies plaats vinden en er zijn kosten voor verzuimbegeleiding en re-integratie. Per werknemer kunnen de kosten voor verzuim als snel oplopen tot ruim boven de € 70.000,- per jaar.

Zorgwekkende cijfers met impact op organisaties. Maar burn-outklachten hebben ook desastreuze gevolgen voor jou als persoon. Tussen stress en de zes hoofdoorzaken van overlijden ligt namelijk verband. Denk aan hart- en vaatziekten, kanker, ongevallen en zelfmoord.

Burn-out in het werk oplossen

Werkkenmerken zijn sterk gerelateerd zijn aan burn-outklachten. Sterker dan persoonskenmerken. Of burn-outklachten nu persoons- of werk-gerelateerd is, het zal in het werk opgelost moeten worden.

De ene sector heeft hier meer last van, dan de ander. Zo komen burn-outklachten in het onderwijs en de zorg vaker voor, dan bijvoorbeeld in de landbouw. Elke beroepsgroep kent daarnaast zijn eigen specifieke risicofactoren. Deze kunnen worden onderverdeeld in taakeisen en energiebronnen. Welke interventies de organisatie zal moeten inzetten zal uiteindelijk sterk afhankelijk zijn van de persoon en de context.

Duurzame oplossingen

We kunnen er niet meer omheen. Stress en burn-outklachten behoren tot de orde van de dag. Wanneer organisaties én werknemers beide investeren in preventie, zullen effectieve resultaten behaalt worden. Waarbij lange termijn effecten veel groter zijn. Dit maakt niet alleen de bewustwording van het individu belangrijk. Ook de bewustwording van de leiding in organisaties is enorm belangrijk. Een groter individueel en collectief bewustzijn van gezonde leefstijlen en werkstructuren is nodig. Alleen dan kunnen we duurzaam blijven werken en leven.

Hoe deden we dit vroeger? Welke belangrijke arbeidsmarktontwikkelingen liggen hieraan ten grondslag? Lees hierover in mijn volgende blog ‘De arbeidsmarkt toen & nu… “Burn-out”!. Misschien helpt dit bij het vinden van de juiste antwoorden.

Make it a better (work)place!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Fill out this field
Fill out this field
Geef een geldig e-mailadres op.
Je moet de voorwaarden accepteren voordat je het bericht kunt verzenden.

Deze site wordt beschermd door reCAPTCHA en het Google privacybeleid en servicevoorwaarden zijn van toepassing.

Rianne

Rianne Bösecke

Trainer I Coach I Loopbaanadviseur (NOLOC gecertificeerd) – De nieuwe werkgeneratie ~ Van werkdruk naar werkgeluk!

Als nieuwe generatie coach help ik ambitieuze en gedreven mensen die vastlopen en zich willen bevrijden van negatieve stress en spanning, zodat ze MEER PLEZIER, MEER VOLDOENING en MEER ENERGIE uit hun werk en leven kunnen halen.

Andere artikelen

Menu